De geldpers moet in handen komen van de overheid, vindt stichting Ons Geld. Het redden van banken met belastinggeld behoort dan voorgoed tot het verleden.

Vrijwel alle geld, zo’n 97 procent, wordt gecreëerd door commerciële banken. Stichting Ons Geld wil daar een einde aan maken. De geldschepping zou in handen moeten komen van de overheid, en geheel moeten bestaan uit contant geld. Dat zijn de bestaande eurobriefjes en munten, aangevuld met een nieuwe, digitale euro.

Deze nieuwe, door de overheid gecreëerde digitale euro zal de bestaande, door de commerciële banken geschapen euro-tegoeden moeten vervangen. De beide geldsoorten zullen echter eerst nog enige tijd naast elkaar bestaan. Dit om eventuele kinderziektes te ondervangen en het publiek geleidelijk vertrouwd te maken met het nieuwe geld.

Digitale kluis
Burgers krijgen de mogelijkheid om hun euro’s over te hevelen van hun bank naar een persoonlijke, op naam gestelde, digitale kluis. De overheid zorgt dat iedereen zo’n kluis tot zijn beschikking krijgt. Banken kunnen dan niet meer met het geld van burgers aan de haal gaan, zoals nu gebeurt, met het immer dreigende gevaar van een bankencrisis. Banken mogen wel de digitale betaalomgeving rond de kluizen gaan verzorgen.

Door euro’s over te hevelen van de bank naar een digitale kluis, veranderen ‘bankeuro’s’ in ‘digitaal contante euro’s’. Ze staan dan niet meer bloot aan het risico van een bankfaillissement. Natuurlijk kunnen rekeninghouders hun tegoeden ook opnemen door ze in papiervorm uit de geldautomaat te halen.

Dienst Geldschepping
Na omzetting van bankgeld in digitaal contant geld wordt gebruik van bankeuro’s afgeschaft. De ECB staakt dan haar dienstverlening aan de banken. Haar bezittingen worden vervolgens verkocht. De opbrengst gaat naar de EU-lidstaten en de burgers voor schuldvermindering.

De ECB wordt dan omgevormd in de ‘Dienst Geldschepping’. Dit zal een overheidsinstelling zijn die op afstand staat van de politiek. Maar anders dan de ECB zal hij geen kredieten verstrekken aan banken. Ook zal hij geen obligaties kopen noch de rentestand bepalen. De Dienst Geldschepping zal zich uitsluitend bezighouden met de uitgifte en omloop van fysiek en digitaal contant geld. Dit zonder eigenbelang en op volkomen transparante wijze.

Burgerdividend
Net als in 1945, toen de oude gulden werd omgeruild voor een nieuwe, krijgen burgers iets cadeau van de overheid. Toen was dat het ‘tientje van Lieftinck’. Stichting Ons Geld pleit voor het uitkeren van een ‘burgerdividend’, een eenmalige schenking. Het geschonken bedrag kan alleen worden gebruikt voor aflossing van bankschulden. Dat is nodig om het financiële stelsel in balans te brengen, en onnodige schuldenlasten weg te nemen.

Daarna worden alle bijzondere regels voor banken afgeschaft. Banken kunnen zich dan niet meer financieren met het spaargeld van de burgers. Tegoeden die op de bank zijn blijven staan, en dus niet zijn overgeheveld naar een digitale kluis, krijgen dan een andere status. Ze worden niet meer gesteund door de overheid. Het zijn beleggingen geworden met een dagelijks wisselende waarde. De periode waarin bankgeld en contant geld naast elkaar bestonden is dan voorbij. De hele geldomloop bestaat dan uit publiek geschapen contant geld. Het redden van banken behoort dan definitief tot het verleden, zelfs als alle banken failliet zouden gaan.

Spaargeld
Spaarders ontvangen geen rente op het geld in hun digitale kluis. Toch gaan ze er niet op achteruit. Dit doordat hun spaartegoeden hun waarde behouden. Ze worden namelijk niet meer aangevreten door inflatie (geldontwaarding). De Dienst Geldschepping streeft naar een stabiele munt en nul procent inflatie.

Wie zijn vermogen wil laten groeien, zonder rente op spaargeld, kan dit doen door te beleggen, te investeren of uit te lenen tegen rente, zoals altijd al mogelijk was.

door Edgar Wortmann & Eric van de Beek
Oorspronkelijk verschenen in: De Andere Krant – Financiële editie– 16 september 2018
Download deze tekst als pdf.